Ranosrednjovjekovno naselje Guran
Istraživanja ranosrednjevjekovnog naselja Guran započela su 2002. Godine. Zahvaljujući istraživanjima otkriveni su i istraženi teritorij koji uključuje naselje, jednu rimsku vilu s kasnijom crkvom, jednu ranosrednjevjekovnu baziliku, jednu grobljansku crkvu kao i mrežu putova koji funkcioniraju tijekom srednjovjekovnih stoljeća.
Stari Guran nalazi se oko 2,5 km sjeveroistočno od Vodnjana, a u povijesnim se dokumentima po prvi put spominje 1150. godine, kao jedno od sedam srednjovjekovnih naselja na području Vodnjanštine. Njegovi ostaci otkriveni su oko 60 m jugozapadno od trobrodne bazilike koja je prethodno u potpunosti istražena.
Naselje je pretpostavljenog ovalnog ocrta. Guran je zasada prvo takovo utvrđeno naselje ranog srednjeg vijeka u Hrvatskoj koji se sustavno istražuje. Do sada je otkriveno desetak građevina, zidine, monumentalna ulazna vrata, stražarnica, dijelovi antičke skulpture, nekoliko skulptorski obrađenih blokova, nešto keramike.
Naselje je nastalo u 9. Stoljeću, kroz svoje postojanje doživjelo je razne promjene, te živjelo sve do napuštanja naselja krajem srednjeg vijeka, u 15. Stoljeću.
